دنیای بها |
|||
دو شنبه 6 تير 1390برچسب:, :: 21:49 :: نويسنده : بها
نعناع mint
اندام داروئی: قسمتهای هوائی گیاه شامل برگ و سرشاخههای گلدار به صورت تازه و برگ خشک شده است دامنۀ انتشار: در ایران، در آذربایجان نزدیک تبریز و در بلوچستان به طور خودرو میروید. علاوه بر این در ارومیه، خوی، بابل، بابلسر و تنکابن میروید . اجزاء متشکله: در گونه M. Spicata مقدار اسانس کمتر از گونۀ Piperata میباشد. در گزارش بررسیهای شیمیائی دیگر اطلاعات زیر بدست آمده است: در گونههای M.Longifollia huds و M.Spicata L. ماده کارون وجود دارد ولی در گونههای M.aquatica، M.arvensis، M.piperata و M.Pulegium ماده کارون وجود ندارد. در گونه M.Spicata در اسانس آن مادۀ کارواکرول وجود ندارد. مقدار محصول اسانس در حدود 80 کیلوگرم در هکتار است که مقدار کارون آن 7/68 ـ 66 درصد است. علاوه بر این دارای لیمونن و دیپانتن و دیهیدرو کاروئول و استرها بوده است. خواص درمانی: نیرودهنده، محلل و مقوی معده، ضد سرفه، ضد تشنج، قابض، محرک، مسکن و آرامبخش، خنککننده، معرق و قاعدهآور است. از نعنا برای رفع نفخ، درد شکم، اسهال، سوء هاضمه، ناتوانیهای روده، قلب، سرماخوردگی، انفولانزا، سینوزیت، ناراحتیهای اعصاب در بچهها، خونریزی از بینی و بعنوان ضد سم در مورد گزیدگی و نیش حشرات، بیماریهای بینی و گلو، سردرد و دردهای چهره استفاده میشود. در بیماریهای بانوان و احتباس دردناک بدون دفع ادرار مصرف میشود. موارد استعمال در پزشکی گذشته: نعناع طبق نظر حکمای طب سنتی از نظر طبیعت نسبتاً گرم و خشک میباشد که در عین حال خشکی آن زیاد نیست و آثاری از رطوبت نیز در آن وجود دارد. از نظر خواص در تمام موارد از پونه قویتر است. به طور کلی گیاهی است گرمکننده، مقوی دل، رقیقکنندۀ خون غلیظ و مسکن. آثار فارماکولوژیکی: نعنا تنفس را سریع کرده و بدن را گرم میکند و ترشح مخاط را کم میکند و موجب نقصان ترشح میگردد ولی در عین حال ادرار را زیاد میکند و تعریق پوست را افزایش میدهد. به همین علت آن را در موراد اختلالات ضعفی و عصبی معده و در هنگام شیوع وبای التور استعمال میکنند. اسانس نعناء با شل کردن اسفنگتر تحتانی مری و کم کردن کشش سطحی محتویات معده موجب اثر ضد نفخ میشود. همچنین با تحریک غدد گوارشی و افزایش ترشحات اسیدی و آنزیمی به عمل هضم کمک مؤثری مینماید. رازیانه FENNE رازیانه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است . ریشه رازیانه گرمتر از بقیه قسمت های گیاه است .
عرق آویشنOrigan
بهترین و موثرترین آن آویشن شیرازی است كه موجب از بین رفتن كلسترول خون و جمع كردن رطوبات اضافی معده و بلغم بوده و مانع از تبخیر زیادی بخارات شده و مسكن درد دندان و دردهای عارضی از نیروی بدن در مواضع تكیهگاهی مفاصل بوده و دردهای مثانه و رحم و مجاری ادرار را با نیروی تریاقیت خود از بین میبرد كاكوتی نیز از انواع مختلف آویشن است كه دارای خواص مشابه و اعمال یكسانی است هضم كننده و باد شكن و مقوی معده و ضد جوش سر و صورت و بدن و مدر و قاعدهآور و ضد درد مفاصل و معده و ضد كرم و دم كرده برگ آن برای شب ادراری كودكان مفید است عرق آویشن در درمان عفونتها و قارچها و عفونتهای رودهای موثر است عرق آویشن بدلیل حبس اسانس فرار در خود تند و معطر میباشد و تاثیر آن بر روی درمان گلودردهای چركین بشرط آنكه حداقل یك ساعت یك بار غرغره شود بسیار سریعتر از پنیسیلین و آنتیبیوتیكها دیگر میباشد و از آن گذشته عوارض منفی این داروهای ضد حیات را ندارند غرغره آن از صبح كه شروع شود تا شب به درمان كامل عفونت گلو میانجامد در حالیكه استفاده از آنتیبیوتیكهای شیمیایی باعث مزمن شدن عفونتهای گلو و سینوسها میشود و استفاده از آنتیبیوتیكها در نوزادی و پس از آن معمولا به حساسیتهای فصلی و به آسم منجر میشود و از دیدگاه طب سنتی برخورد با عفونتها بوسیله آنتیبیوتیكها در اغلب موارد مردود و محكوم به ضرر و زیان و خسارتهای جبرانناپذیر میشود باریجه galbanum
زمان جمعآوری: با توجه به اینکه گیاه منوکارپ میباشد باریجۀ اشکی در سال آخر رویش که ساقه ایجاد میشود بدست میآید و به منظور جمعآوری باریجۀ عسلی برش عرضی یا طولی ریشۀ گیاهان از اواخر خردادماه به مدت 2 ماه بر حسب شرایط اقلیمی مناطق مختلف انجام میگیرد. بوتۀ باریجه در سن 6ـ7 سالگی در پی بارندگی زمستانی قابل توجه، رشد و نمو مناسبی خواهد داشت و در بهار ساقههای هوائی گلدهنده تولید میکند و در این صورت با تراوش شیرابه به صورت طبیعی یا با ایجاد خراش بر روی ساقۀ آن، امکان بهرهبرداری باریجۀ اشکلی فراهم میشود. در برداشت باریجۀ عسلی یا باریجۀ نرم، ابتدا خاک پای بوتههای سه ساله به بالا کنار زده میشود. بعد از تمیز کردن یقۀ گیاه روی سطح جانبی ریشه برش عرضی ایجاد میکنند. برای حفاظت از باران و تابش نور خورشید روی آن سایهبان ایجاد میکنند باید دقت شود تا لایۀ زایندۀ باریجه در محور میانی گیاه از بین نرود و حداکثر 3 برش ایجاد شود، به طوریکه بیش از یک سوم مقدار ریشه را در برنگیرد. شیرابه ترشحه بعد از یک هفته با ابزار مخصوص برداشت میشود و در حلب جمعآوری میگردد. پس از برداشت محصول بسته به کوچکی یا بزرگی و قدرت شیردهی و شادابی بوته برش دیگری داده میشود. از اینرو برداشت شیرابه باریجه از هر بوته بین 150 ـ 50 گرم متغیر است . دامنۀ انتشار: گیاه باریجه عموماً در کوهستانها و ارتفاعات بالای 2000 متر مناطق زنجان، تهران (شهرستانک)، دماوند و چهارمحال و بختیاری رویش دارد . مواد متشکله: الئوگم رزین باریجه دارای 5ـ3 درصد اسانس، 70ـ50 درصد رزین، 40ـ20 درصد مواد صمغی، 10ـ1 درصد رطوبت و مواد معدنی میباشد . اسانس باریجه از 7 گروه ترکیبات مختلف تشکیل شده است: 1ـ هیدروکربن ـ کارن و هیدروکربنهای دیگر مانند میرسن، پاراسیمن، لیمونن، ترپینولن . 2ـ الکلهای مونوترپنی و استات 3ـ سزکوئی ترپنها 4ـ آزولنها 5ـ استرهای تیول 6ـ پیرازینها 7ـ هیدروکربنهای با اسکلت غیرترپنی: استرهای تیول، پیرازینها و هیدروکربنهای با اسکلت غیرترپنی ترکیباتی هستند که با مقادیر کم و ساختمانهای کاملاً متفاوت مسئول بوی مخصوص و قوی باریجه هستند . مواد صمغی باریجه حاوی کربوهیدراتهای گالاکتوز، آرابینوز، گالاکتیک اسید، 4 ـ متیل گلوکوروتیک اسید و آمبلی فرون میباشد . موارد استعمال: از باریجه بیشتر به عنوان طعمدهنده در محصولات غذائی مانند نوشابههای غیرالکلی و فرآوردههای گوشتی و یا معطرکننده و تثبیتکنندۀ عطرها در فرآوردههای آرایشی مورد مصرف قرار میگیرد. از باریجه در گذشته همراه با آنغوزه در ناراحتیهای عصبی استفاده میشده است . بنابر اعتقاد دامداران مصرف بوتۀ باریجه بوسیله حیوانات اهلی در تولید شیر آنها مؤثر است. لذا در مناطقی که دامداران از نظر تأمین علوفه رمستانه در مضیقه میباشند میتوان اجازۀ جمعآوری ساقههای خشک شده را پس از ریزش بذرهای تولیدی به آنها داد. موارد استعمال در گذشته: در طب گذشته، باریجه در اختلالات مقتضی در درمان تنگی نفس و سرفۀ مزمن مصرف میشده است . باریجه اثر نیروبخش، ضد نزله و ضد تشنج دارد ولی امروزه، استفاده از آن در طب داخلی به فراموشی سپرده شده است. آثار فارماکولوژیکی: باریجه بیشتر مصرف صنعتی دارد و روی آثار فارماکولوژیک آن کمتر مطالعه شده است. یک مورد تحقیق بر روی ملح اسید گالبانیک (گالبانات سدیم) نشان میدهد که باعث کاهش فشار سرخرگی و افزایش ادرار در موش گردیده است . آثار ضد دردی، ضد باکتری و ضد قارچی عصارههای خشک هیدروالکلی حاصل از اندام هوائی، ریشه، باریجۀ اشکی و عسلی و همچنین اسانس آن بررسی شده است که در مقایسه با مورفین اثر ضد دردی ریشه و اندام هوائی آن بیشتر و نوع اشکی معادل و نوع عسلی کمتر از مورفین گزارش شده است . همچنین اسانس باریجه بر میکروبهای مولد آکنه مؤثر بوده و رشد آنها را مهار میکند. عصارههای آب، هیدروالکلی، کلروفرمی در نگهداری امولسیونها به مدت 6 ماه بدون تغییر فیزیکی و اختصاصات ظاهری مؤثر بودند . مصارف صنعتی: از باریجه نوعی چسب مخصوص جهت چسباندن سنگهای قیمتی مانند الماس تهیه میشود. خاصیت مهم این چسب بیرنگی آن است. با این وجود بعلت اکتشاف و تولید چسبهای سینتیک، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر مصارف فوق، اهمیت اصلی باریجه استفاده از آن در صنایع عطر و ادکلنسازی است، به طوری که یکی از خریداران اصلی عمدۀ باریجۀ ایران، کشور فرانسه و مؤسسه دیور آن کشور میباشد. مورد myrtus
اندام داروئی: بخش داروئی این گیاه را برگها تشکیل میدهند. برگهای گیاه همیشه سبز، پایا، متقابل، ساده نوک تیز، با حاشیه درشت، چرمی منقوط و به رنگ سبز تیره و معطر میباشد . این برگها چنانچه در سایه آفتاب خشک شده باشند رنگی پررنگ و بوئی مطبوع و تند دارند و در صورتی که در مقابل آفتاب شدید خشک شده باشند رنگ زرد پیدا کرده و بوی بسیار کمی خواهند داشت . زمان جمعآوری: بهترین زمان جمعآوری برگ از اواسط بهار تا اواسط تابستان است که گیاه حداکثر فتوسنتز را انجام میدهد . دامنۀ انتشار: در بین هرزویل و منجیل، لاب سفید در بختیاری، دره رودخانه خراسان، شهبازان، شهشوم، سراب، گیلانغرب، کرمان، نودان، کازرون، مهارلو در شیراز، نیریز به طرف شیراز، فسا، ممسنی، نزدیک حاجیآباد و بندرعباس پراکندگی دارد . مواد متشکله: برگهای این گیاه دارای 2ـ5/1 درصد حجمی اسانس است که قسمت عمده آن را ترپینولن (Terpinolen) 4/30%، سینئول، لینالول، ترپینئول (Terpineol)، لینالیل استات تشکیل میدهد . همچنین در برگ گیاه علاوه بر اسانس، تانن، فلاونوئید، ویتامین C (به میزان 82 میلیگرم در صد گرم برگ خشک) وجود داشته و فاقد آلکالوئید و گلیکوزیدهای قلبی بوده است . خواص درمانی: مورد به صورت موضعی در درمان تبخال ، به عنوان آنتی سپتیک و در درمان التهاب مخاط بینی استفاده میگردد . ضد احتقان، قابض، تقویتکننده و ضد عفونیکننده و ضد انگل است. مصرف موضعی آن در بهبود زخم و مصرف خوراکی آن در درمان اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار کاربرد دارد. همچنین به صورت خوراکی در ناراحتیهای مجاری تنفسی، سینوزیت و سرفههای خشک بکار میرود. کاربرد موضعی آن در آکنه، بواسیر و عفونت لثه و در پسوریازیس میباشد . موارد استعمال در پزشکی گذشته: در طب گذشته مورد را تحت عنوان «آس» یا «عمار» به معنی نیکوی و خوشبو نامیده بودند و برای آن اثرات قابض، ضد اسهال و تقویتکننده رویش مو قائل بودهاند . از دمکردۀ برگهای آن به صورت غرغره و دهانشویه در موارد آفت (Aphthae) استفاده میشده، همچنین معتقد بودند که اسانس مورد فرحآور و مقوی قلب است. آثار فارماکولوژیکی گیاه مورد: در یک مطالعه که در شرایط in-vitro اثر اسانس، عصاره محلول در آب، عصاره محلول در دیکلرومتان و عصاره محلول در روغن ذرت روی انواع میکروبها مطالعه شد مشخص گردید که اسانس مورد میتواند مانع رشد باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس، پسودوموناس آئروجینوزا، اشریشیاکلی گردد . اثر ضد ویروس پماد حاوی 10% اسانس گیاه مورد روی بیماران مبتلا به ویروس هرپس سیمپلکس تیپ 1 و 2 مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایشها بر اساس روش علمی double blind و به صورت کاملاً اتفاقی در دو گروه تست و کنترل انجام گرفته است. در یک سری آزمایشات بالینی از 46 بیمار آلوده به ویروس هرپس 34 نفر پماد حاوی 10 درصد اسانس مورد و 12 نفر پماد کنترل را به صورت روزی 5ـ3 مرتبه در ناحیه ملتهب به مدت زمان 48 ساعت بهبودی مصرف نمودند. نتایج حاصله نشان میدهد که بیماران مبتلا به ویروس پس از این مدت زمان بهبودی کامل یافتهاند (. سمیت حاد خوراکی اسانس مورد در موش صحرائی برابر ml/kg 7/3 = LD50و در موش سوری برابر با ml/kg 2/2 است. در انسان مصرف خوراکی روزانه معادل ml/kg 2ـ1 بعنوان دارو بسیار بعید به نظر میرسد که ایجاد تحریکات یا اثرات نامطلوب نماید . اسانس مورد از طریق ایجاد بیحسی موضعی، اثرات ضد درد و ضد سوزش از خود نشان میدهد و در التیام زخمها بسیار مؤثر است. خارخاسک
میوه هاى این گیاه را در اواخر تابستان و اوایل پاییز جمع آورى مى نمایند. این گیاه پراكندگى وسیعى در نواحى مختلف كره زمین دارد. به طورى كه مى توان آن را در غالب نواحى دنیا مشاهده كرد. تركیبات شیمیایى گیاه خارخاسك شامل رزین، تاش، روغن ثابت، آلكالوئید، پلى فنل ها و مواد معدنى شامل كلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، گوگرد، ازت و كلر است. پنج نوع ماده گلیكوزیدى نیز دارد كه همه آنها داراى گلوكز است و علاوه بر گلوكز قندهاى رامنوز، آرابینوز را هم شامل مى شود. خارخاسك به عنوان مدر، دفع كننده سنگ هاى مجارى ادرارى و تقویت كننده قواى جنسى به كار مى رود. در طب گذشته براى خارخاسك اثر مدر و دفع كننده سنگ هاى مجارى ادرارى و تقویت كننده قواى جنسى قائل بوده و از آن به عنوان درمان كننده عفونت و التهاب لثه استفاده مى شده است. از فرآورده هاى موجود در بازار مى توان قطره پروستاتان، قطره سنكل و قطره آفرودیت را نام برد گزنه urtica
اندام داروئی: برگها بخش داروئی این گیاه را تشکیل میدهند. زمان جمعآوری: بهترین زمان برداشت و جمعآوری برگهای این گیاه از اردیبهشتماه تا شهریورماه میباشد . دامنۀ انتشار: انتشار عمومی گیاه گزنه در نقاط مرطوب ایران، خصوصاً نواحی شمالی، غربی و مرکزی مانند اصفهان، شاهرود، بسطام، کوه کاشان و ارتفاعات 3000 متری است . مواد متشکله: در برگ گزنه، کلروفیل، کاروتن، گزانتوفیل، لوکوآنتوسیانیدین، فلاون، فلاونول به میزان کمتری از لوکوآنتوسیانیدین در این گیاه است . تریترپنها، استرولها شامل بتاسیتوسترول در گیاه موجود است . اسید فرمیک نیز در برگ گزنه وجود دارد . برگهای تازه گزنه حاوی سکرتین میباشد، همینطور دارای 5/1 درصد کلروفیل خالص است. برگ خشک گزنه 5/7% کلروفیل دارد. مواد فنلی نیز در این گیاه وجود دارد که شامل کافئیک اسید، فرولیک اسید، سیناپیک اسید، اسکولتین و کافئوئیل مالیک اسید و کلروژنیک اسید میباشد. تانن، موسیلاژ و نوعی گلیکوزید با اثر قرمزکنندگی پوست و مادۀ رنگی به نام اورتیسین (Urticin) و همچنین آلکالوئید اسکوپولتین (Scopoletin) نیز در گزنه موجود است. تریگلیسرید، دیگلیسرید و فسفولیپیدهای مختلفی از این گیاه جدا شده است . سیتوکینهای عمده گزنه شامل زآتین، زآتین نوکلئوتید، ایزوپنتیل آدنین، ایزوپنتیل آدنوزین، ایزوپنتیل آدنین نوکلئوتید و دیهیدروزآتین میباشد . همچنین ترکیبات ایندولی همراه با هیستامین و 5 ـ هیدروکسی ترپیتامین و اسیدهائی از جمله آسکوربیک اسید، سالیسینیک اسید و هورمونهای گیاهی و اسیدهای آمینه ضروری نیز جز ترکیبات گزنه است. در برگهای تازۀ گزنه عناصری مانند ازت، گوگرد، فسفر، پتاسیم، منیزیوم، کلسیم و عناصر نادر مانند آهن، روی، مولیبدن و مس موجود است. خواص درمانی گیاه گزنه: گزنه به صورت خوراکی بعنوان مدر، پائین آورندۀ قند و اسید اوریک و به صورت موضعی در درمان برخی از بیماریهای پوست و مو از جمله اگزما، بیماریهای التهابی و حتی در درمان ریزش مو، مورد استفاده قرار میگیرد . موارد استعمال در پزشکی گذشته: در طب گذشته از گزنه بعنوان مدر، ضد التهاب و مقوی قوه باه مورد استفاده قرار میگیرد. به طور سنتی گزنه تصفیهکنندۀ خون (blood purifier)، مدر (diuretic)، متوقف کنندۀ خونریزی (Styptic) و تونیک محرک در نظر گرفته شده است و برای درمان اسهال دیسانتری و بیماریهای مزمن کولون و بثورات مزمن پوستی به کار رفته است. آثار فارماکولوژیکی: ترکیبات فنلی موجود در گزنه که شامل کافئیک اسید، فرولیک اسید، سیناپیک اسید (Sinapic acid) فیستین (Fisetin) و میرستین میباشد. بر روی باکتریهائی مثل اشریشیاکلی، پروتئوس ولگاریس، کلبسیلا و پسودوموناس اثر دارد و عصارۀ این گاه بر روی سالمونلا و پروتئوس مقاوم به آنتیبیوتیک مؤثر است. همچنین باعث وقفه در رشد چندین مخمر، کپک و قارچ و باکتری شده است . اثرات ضد قارچی بعضی از ترکیبات موجود در گزنه نیز تأیید شده است . گزنه دارای اثر مدری است و اثر دیورتیک این گیاه با افزایش دفع کلر و اوره همراه است و ثابت شده است مصرف 14 روزۀ این گیاه موجب کاهش وزن بدن و کاهش فشار سیستولیک میگردد . برگ گزنه، منجر به کاهش التهاب میگردد. ریشه گزنه پرولیفراسیون سلولی در بافت هایپرپلاستیک خوشخیم پروستات و فعالیت اتصالی گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی را مهار میکند. در شرایط in-vitro عصاره قلیایی آبی برگ گزنه فعالیت ضد باکتری نشان داده است. این عصاره رشد استافیلوکوکها را در غلظت 500 و اسپوروزا را در غلظت 5/62 کاهش میدهد. مقادیر LD50برای دمکردۀ برگ گزنه و جوشاندۀ برگ گزنه که به صورت داخل وریدی به موشها تزریق گردید به ترتیب 1.92 g/kgو 1.72 g/kgبود. LD50در آزمایشات مزمن در رتهائی که به آنها از طریق گاواژ، دمکردۀ برگ گزنه داده شد برابر با 1.31 g/kgبود . صفحه قبل 1 صفحه بعد آخرین مطالب آرشيو وبلاگ پيوندها
تبادل
لینک هوشمند
نويسندگان |
|||
|